اعلامیۀ حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى
با تایید مجدد اینکه یکى از اهداف اصلى ملل متحد، طبق منشور آن، اعتلا و حمایت از رعایت حقوق بشر و آزادى هاى اساسى براى همگان ، بدون تمایز نژاد، جنس، زبان یا مذهب است،
نویسنده: سازمان ملل متحد
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۷۱
نوع متن: قوانین بین الملل
قطعنامۀ ۱۳۵/ ۴۷مصوّب مجمع عمومى، مورخ ۱۸ دسامبر۱۹۹۲
مجمع عمومى
با تایید مجدد اینکه یکى از اهداف اصلى ملل متحد، طبق منشور آن، اعتلا و حمایت از رعایت حقوق بشر و آزادى هاى اساسى براى همگان ، بدون تمایز نژاد، جنس، زبان یا مذهب است،
با تایید مجدد اعتقاد خود به حقوق اساسى بشر، به منزلت و ارزش شخصیت انسان، به برابرى حقوق مردان و زنان و ملت ها، بزرگ و کوچک،
با خواست اعتلاى احترام به اصول مندرج در منشور ، اعلامیه جهانى حقوق بشر، کنوانسیون پیشگیرى و مبارزه با جنایت کشتار جمعى، کنوانسیون بین‌المللى در بارۀ لغو تمامى اشکال تبعیض نژادى، میثاق بین‌المللى حقوق مدنى و سیاسى، میثاق بین‌المللى حقوق اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى، اعلامیه در باره‌ً حذف تمامى اشکال ناروادارى و تبعیض مبتنى بر مذهب یا اعتقاد و کنوانسیون حقوق کودک، و نیز در سایر معاهدات مناسب بین‌المللى که در سطح جهانى یا منطقه‌اى تصویب شده و در قرارنامه‌هایى که میان دولت‌هاى گوناگون عضو سازمان ملل متحد منعقد گشته است،
با الهام از مفاد ماده ۲۷ میثاق بین‌المللى حقوق مدنى و سیاسى در بارۀ حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى قومى، مذهبى یا زبانى،
با توجه به اینکه اعتلا و حمایت از حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى در خدمت ثبات سیاسى و اجتماعى کشورهایى است که این اقلیت‌ها در آن زندگى مى کنند،
با تاُکید بر اینکه اعتلاى مستمر و تحقق حقوق افراد متعلق به اقلیت هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى، ضمن آن که بخش جدایى ناپذیر تحول جامعه در تمامیت آن بوده و در چهارچوبِ دموکراتیکِ مبتنى بر قانونیت است و مى تواند به تحکیم دوستى و همکارى میان مردمان و دولتها یارى رساند،
نظر به اهمیت نقش سازمان ملل متحد در حمایت از اقلیت ها ،
با توجه به کارهایى که قبلاْ در نظام ملل متحد، به ویژه توسط کمیسیون حقوق بشر، سو‌کمیسیون مبارزه با معیارها‌ى تبعیض‌آمیز، و حمایت از اقلیت‌ها انجام شده و سازمان‌هایى که با استفاده از میثاق هاى بین‌المللى حقوق بشر و دیگر معاهده‌هاى بین‌المللى حقوق بشر به منظور اعتلا و حمایت از حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى، ایجاد شده‌اند،
با قید اهمیت اقدامات سازمان‌هاى بین-حکومتى (اینتر گاورنمنتال) و غیر‌دولتى براى حمایت از اقلیت‌ها و پیشبرد و حمایت از حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى،
اعلامیۀ حاضر در باره‌ً حقوق افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى انتشار مى یابد:
ماده اول
۱ – دولت ها در قلمرو ى خویش از موجودیت و هویت ملى یا قومى، فرهنگى، مذهبى یا زبانى اقلیت‌ها حمایت مى کنند و به برقرارى شرایط تعالى این هویت کمک مى نمایند.
۲ – دولتها تدابیرى قانونى یا غیر آن که براى رسیدن به این هدف ها ضرورى است، اتخاذ مى کنند.
ماده ۲
۱ – افراد متعلق به اقلیت‌هاى ملى یا قومى، مذهبى و زبانى ( که از این پس افراد متعلق به اقلیت ها نامیده مى شوند) حق دارند از فرهنگ خود بهره مند شوند، به مذهب خویش عمل کنند و از زبان خود در خلوت و در اجتماع آزادانه و بدون هیچ گونه مداخله و تبعیض استفاده کنند.
۲ – افراد متعلق به اقلیت‌ها حق دارند در حیات فرهنگى، مذهبى، اجتماعى، اقتصادى و دولتى مشارکت کامل داشته باشند.
۳ – افراد متعلق به اقلیت‌ها حق دارند در سطح ملى و ، بسته به مورد، در سطح منطقه اى ، طبق روالى که مغایر با قوانین ملى نباشد، در تصمیماتى که مربوط به اقلیت آن ها یا منطقه اى است که در آن زندگى مى کنند، سهم مؤثرى داشته باشند.
۴ – افراد متعلق به اقلیت‌ها حق دارند انجمن‌هاى خویش را ایجاد و اداره کنند.
۵ – افراد متعلق به اقلیت‌ها حق دارند بدون هیچ تبعیضى، با سایر اعضاى گروه خود و با کسانى از دیگر اقلیت‌ها، رابطۀ آزاد و صلح‌آمیز بگیرند و حفظ کنند و نیز در فراسوى مرزها با شهروندان کشورهاى دیگرى که از طریق منشاء ملى یا قومى یا تعلق مذهبى یا زبانى پیوند دارند رابطه برقرار کنند.
ماده ۳
۱ – افراد متعلق به اقلیت‌ها مى توانند حقوق خود، به ویژه حقوقى را که در اعلامیهً حاضر آمده است، به صورت فردى و نیز با دیگر اعضاى گروه خود به صورت جمعى، بدون هیچ گونه تبعیض، اعمال کنند.
۲ – افراد متعلق به اقلیت‌ها به خاطر اِعمال یا عدم اِعمال حقوق مذکور در اعلامیۀ حاضر نباید به هیچ شکل متحمل آسیبى شوند.
ماده ۴
۱ – دولتها، در صورت لزوم، تدابیرى اتخاذ مى کنند که افراد متعلق به اقلیت ها بتوانند به طور کامل و واقعى حقوق بشر و تمامى آزادى هاى اساسى را، بدون هیچ گونه تبعیض و در شرایط برابرى کامل در مقابل قانون، اعمال کنند.
۲ – دولتها تدابیرى اتخاذ مى کنند به منظور ایجاد شرایط مناسبى که به افراد متعلق به اقلیت‌ها امکان دهد تا ویژگى هاى خود را عنوان کنند و فرهنگ، زبان، سنت ها و نیز آداب و رسوم شان را ، جز در مورد اعمالى خاص که ناقض قوانین ملى و در تضاد با هنجارهاى جهانى است، گسترش دهند.
۳ – دولتها موظف‌اند در حد امکانات، تدابیر خاصى اتخاذ کنند تا افراد متعلق به اقلیت‌ها امکان یادگیرى زبان مادرى یا کسب آموزش به زبان مادرى خود را داشته باشند.
۴ – دولتها موظف‌اند، در صورت لزوم، تدابیرى در زمینه‌ى آموزش اتخاذ کنند تا آگاهى از تاریخ، سنت‌ها، زبان و فرهنگ اقلیت‌هایى که در قلمروى آن ها به سر مى برند، تشویق شود. افراد متعلق به اقلیت‌ها باید امکان یادگیرى و شناخت جامعه در تمامیت آن را داشته باشند.
۵ – دولتها موظف‌اند تدابیر خاصى اتحاذ کنند تا افراد متعلق به اقلیت‌ها بتوانند در پیشرفت و توسعۀ اقتصادى کشور خود به نحوى همه‌جانبه مشارکت کنند.
ماده ۵
۱ – سیاست‌ها و برنامه‌هاى ملى با در نظر گرفتن کامل منافع مشروع افراد متعلق به اقلیت‌ها تنظیم و به اجرا گذاشته مى شوند.
۲ – برنامه هاى همکارى و مشارکت میان دولت ها با در نظر گرفتن کامل منافع مشروع افراد متعلق به اقلیت ها تنظیم و به اجرا گذاشته مى شوند.
ماده ۶
دولتها موظف اند در مسائل مربوط به افراد متعلق به اقلیت‌ها، به ویژه با تبادل اطلاعات و داده‌هاى تجربى براى بالا بردن اعتماد و تفاهم متقابل همکارى کنند.
ماده ۷
دولتها موظف اند براى اعتلاى رعایت حقوق مذکور در اعلامیۀ حاضر همکارى کنند.
ماده ۸
۱ – هیچ یک از مواد اعلامیۀ حاضر نمى تواند مانع انجام وظایف بین‌المللى دولتها در قبال افراد متعلق به اقلیت‌ها شود. به ویژه، دولتها موظف‌اند با حسن نیت به وظایف و تعهداتى که به عنوان قرارداد یا توافق هاى بین‌المللى به عهده گرفته‌اند، عمل کنند.
۲ – اعمال حقوق مذکور در اعلامیۀ حاضر خدشه‌اى به برخوردارى هیچ کسى از حقوق بشر و آزادى هاى اساسى شناخته شدۀ جهانى وارد نمى آورد.
۳ – تدابیرى که از جانب دولتها براى تضمین برخوردارى واقعى از حقوق مذکور در اعلامیه ى حاضر اتخاذ شده اند، اساساً نباید به عنوان نافى اصل برابرى موجود در اعلامیۀ جهانى حقوق بشر تلقى شوند.
۴ – هیچ یک از مواد اعلامیۀ حاضر را نمى توان چنان تفسیر کرد که هیچ گونه اقدامى را علیه اهداف و اصول ملل متحد، از جمله علیه برابرى کامل، تمامیت ارضى و استقلال سیاسى دولتها مجاز شمارد.
ماده ۹
نهادهاى تخصصى و دیگر سازمان‌هاى ملل متحد در حوزه هایى که در صلاحیت هر یک از آن هاست، به عملى شدن کامل حقوق و اصول مذکور در اعلامیۀ حاضر کمک مى کنند.
ترجمه بنیاد برومند
برگرفته : از بسایت مهاجر – کتابخانه حقوق بشرودموکراسی